ماجرای افتتاح دانشگاه تهران در ۱۵ بهمن ۱۳۱۳:
از دانشگاه تهران بعنوان بزرگترین مرکز آموزش عالی ایران و با القاب "دانشگاه مادر" و "نماد آموزش عالی" یاد می شود. پیشنهاد اولیه تاسیس این دانشگاه را اسماعیل سنگ در سال ۱۳۰۵ داد.کلیات طرح تأسیس دانشگاه تهران را محمود حسابی در سال ۱۳۰۷ به وزیر معارف وقت اعتمادالدوله قراگوزلو پیشنهاد داد. پس از انجام مطالعات اولیهای که دکتر عیسی صدیق انجام گرفت. وزیر دربار وقت، عبدالحسین تیمورتاش، عیسی صدیق را مأمور کرد تا در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به ایالات متحده سفر کرده، پس از مطالعه در «تأسیسات علمی دنیای جدید»، طرحی برای تأسیس دانشگاه در کشور تهیه کند. این طرح تهیه شد و دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ خورشیدی به دستور رضا شاه پهلوی در اراضی جنوبی جلالیه، افتتاح شد. در خصوص انتخاب اراضی جلالیه نیز مرحوم فروغی روایت می کند که در جلسه ای برای انتخاب بین بهجت آباد و جلالیه بودیم که رضا شاه وارد شد و از خلاصه مذاکرات پرسید. گفتم «صحبت انتخاب زمین برای دانشگاه بود و دو محل پیشنهاد شده یک بهجتآباد و دیگری جلالیه» شاه بعد از اندک تأملی گفت«باغ جلالیه را انتخاب کنید. بهجتآباد شایسته نیست. عرصه آن کم و اراضی آن سیلگیر است. من همه این نواحی را با اسب گردش کرده و دیدهام» . با این دستور، مطلب تمام شد و من مشغول به کار شدم.سرانجام با پیگیری های دکتر عیسی صدیق، علیاصغر حکمت، دکتر محمود حسابی و دیگران، طرح ایجاد دانشگاه تهران در ۲۲ اسفند ۱۳۱۲ به مجلس شورای ملی رفت در و در هشتم خرداد ۱۳۱۳ به تصویب رسید.در ۱۵ بهمن ماه سال 1313 بود که کلنگ تأسیس دانشگاه تهران را رضاشاه در زمینهای جلالیه تهران (در جنوب پارک لاله کنونی) به زمین زد و در جمعه ۲۴ اسفند رسماً دانشگاه تهران تأسیس شد.قرار بود در محل سنگ بنای دانشگاه تهران یک لوح طلا زیر خاک دفن شود. اما یک روز مانده به مراسم، رضاشاه از علیاصغرخان حکمت، کفیل وزارت معارف و پیمانکار اصلی دانشگاه خواست تا لوحی فلزی را آماده کنند. او دفن کردن لوح طلایی با آن وزن را اقتصادی ندانست و معتقد بود هزینه اضافی است. حکمت در خاطراتش نوشته است که لوحی برنزی را به خط نستعلیق با این متن آماده کرد و در روز کلنگزدن دانشگاه آن را به شاه داد تا در نقطه صفر دانشگاه در جایی که کلنگ دانشکده طب را زد زیر خاک بگذارد.
کد خبر: ۳۹۷۵۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۱